- 1945: Prezydencki doradca do spraw nauki Vannevar Bush publikuje As We May Think w The Atlantic Monthly; artykuł opisuje MEMEX, zautomatyzowany system zarządzania informacją dla badaczy, zawierający takie udogodnienia jak odnośniki, kojarzenie i dzielenie się informacją; uważane jest to za rodzaj punktu startowego dla hipertekstu, choć nadal jest to kwestia do dyskusji.
- 1961: Space War Steve Russella, pierwsza nowoczesna gra komputerowa, zaczyna być propagowana we wczesnych interaktywnych systemach komputerowych. Ten przełom pokazał, iż komputery nie są tylko maszynami do liczenia.
- 1963: Douglas Engelbart publikuje A Conceptual Framework for the Augmentation of Man's Intellect; wraz z książkami Nelsona (poniżej), praca ta wywołuje poważne zainteresowanie hipertekstem.
- 1965-75: Theodor Holm Nelson definiuje hipertekst jako "pisarstwo niesekwencyjne," pracując m.in. z Andriesem Van Dam na Uniwersytecie w Brown Nelson tworzy FRESS, pierwszy w pełni wprowadzony w życie system hipertekstowy, uruchamia Xanadu, pierwsze hipertekstualne archiwum i system publikacji a także pisze Computer Lib/Dream Machines i Literary Machines, które stają się dla rozwoju hipertekstu podstawowymi materiałami.
- 1966: Wielosekwencyjna powieść Julio Cortázara Rayuela (czyli Gra w klasy).
Gra w klasy Julio Cortazara
- Zima 1968: Engelbart demonstuje NLS/AUGMENT, system zarządzania informacją, który stworzył po to, by wcielić w życie niektóre z idei Busha.
- 1968: Robert Coover pisze Pricksongs and Descants.
- 1973: Gravity's Rainbow Thomasa Pynchona .
- 1975: Computer Lib/Dream Machines Nelsona .
- 1975-80: Rozwój pierwszych popularnych komputerów osobistych.
- 1976: Don Woods wydaje swoją wersję symulacji jaskini Will Crowther'a - Adventure, dając początek gatunkowi elektronicznych tekstowych gier przygodowych.
- 1977-1990: Firma programowa Infocom wydaje Zork !, A Mind Forever Voyaging, Hitchhiker's Guide to the Galaxy oraz inne klasyczne tekstowe gry typu adventure
- 1979:Hitchhiker's Guide to the Galaxy - powieść Douglasa Adamsa .
- 1981: True Names, opowiadanie Vernora Vinge'a, wprowadza koncepcję cyberprzestrzeni.
- 1982: Literary Machines Nelsona
- 1984: Michael Joyce i Jay David Bolter spotykają się w Laboratorium Sztucznej Inteligencji Uniwersytetu Yale i zaczynają pracę nad Storyspace.
- 1984: Neuromancer Williama Gibsona
- 1984: Rob Swigart publikuje Portal i opatruje go podtytułem "powieść interaktywna". Wersja na HyperCard ukazuje się w 1988.
- Zima 1984: Apple zaczyna produkcję Macintoshy.
- 1985: Manifest Cyborga Donny Haraway's pojawia się w Socialist Review.
- 1986: Judy Malloy wydaje na The WELL -pierwszej sieciowej społeczności powieść Uncle Roger, pierwszy z jej projektów pod wspólną nazwą "narrabase". Uncle Roger opublikowany został przez Narrabase Press w 1998.
- 1986: Mark Bernstein zaczyna publikować powieści hipertekstowe i dokumentalne hiperteksty w swojej firmie softwarowej Eastgate Systems.
- 1986: Randall Trigg kończy najwcześniejszą pracę doktorską poświęconą hipertekstowi na Uniwersytecie w Maryland; praca ta odbiła się szerokim echemi do dziś jest często cytowana w literaturze przedmiotu.
- 1986-1990: Zespół badaczy na Uniwersytecie Brown tworzy Intermedia, wiodący system hipertekstowy drugiej generacji. Intermedia została poważnie wykorzystana przez George`a Landowa i innych pracowników jego wydziału w Brown. Dickens Web Landowa - kolaboracyjny hipertekst stworzony przez kilka studenckich roczników zostaje później przeniesiony na Storyspace i opublikowany przez Eastgate.
- Koniec 1986: Michael Joyce pisze afternoon, a story jako (pośród wielu innych) "plik testowy" Storyspace.
- 1987: Hakerzy Stevena Levy - wpływowa pozycja dla pionierów komputerów osobistych.
- Wiosna, 1987: Apple Computer wydaje HyperCard, wprowadzając całe pokolenie użytkowników komputerów w świat hipermediów.
- 1987: Inigo Gets Out Amandy Goodenough - opowiadanie dla dzieci stworzone w HyperCard, zaczyna krążyć z rąk do rąk na dyskietkach; jest to prawdopodobnie pierwszy graficzny hipertekst i być może pierwsza narracja z HyperCard; Inigo i inne utwory Goodenough opublikowane zostają później na CD-ROMie przez wydawnictwo Voyager.
- Wiosna 1987: Hypertext '87 - pierwsza konferencja hipertekstowa sponsorowana przez Association for Computing Machinery (ACM); odczyty George P. Landowa "Rhetoric of Hypertext" oraz Boltera and Joyce'a "Hypertext Narrative"; Riverrun Press publikuje pierwsze wydanie afternoon na potrzeby konferencji.
- 1987-88: J. Yellowlees Douglas i Nancy Kaplan zaczynają sięgać po hipertekstowe fikcje podczas zajęć z literatury na Uniwersytecie w Nowym Jorku i Cornell, pełni szacunku i wdzięczności Joyce, Moulthrop, i John McDaid zbierają się kuchni Kaplan i rozmawiają przez trzy dni.
- 1987: Greg Crane inauguruje Projekt Perseus na Harvardzie, oparte na HyperCard i wydane na CDROMie kompendium tekstów i wystaw poświęconych studiom nad cywilizacją klasyczną.
- 1989: We Make Memories Abbe Don'a - pionierski hipertekstowy dokument .
- 1989: Voyager Company wydaje serię CD-ROMów z klasyczną muzyką, poszczególne płyty zawierały talie HyperCard, które komentowały zamieszczoną na płytach muzykę
- 1989: Słownik Chazarski Milorada Pavicia w wersji angielskojęzycznej; przez niektórych książka ta czytana jest jako hipertekst na papierze. Robert Coover recenzuje ją w "New York Times Book Review".
- 1989: Hypertext '89 (Pittsburgh): wykład Polle Zellwegera na temat ścieżek i tak zwanych "guided tours" wyznacza trwałą ramę dla tej tematyki; Cathy Marshall prezentuje pracę na o ewolucji NoteCardów Xeroxa, co zainaugurowało ruch w stronę "przestrzennego hipertekstu".
- 1990: "Postmodern Culture", założony przez Eyal Amiran, Johna Unswortha i innych - pierwszy magazyn on-line w humanistyce, wiele artykułów poświęconych jest elektronicznej literaturze i hipertekstom.
- 1990: The Second Self (Touchstone) Sherry Turkle , cenne wczesne studium użytkowania komputerów przez dzieci i dorosłych.
- 1990: Pierwsza publikacja Judy Malloy - Its Name Was Penelope (Narrabase Press); tekst ten został ponownie wydany przez Eastgate w 1992.
- 1990: Eastgate publikuje afternoon, a story oraz Storyspace.
- 1990: Voyager Company publikuje swoją serię "Książek Poszerzonych", czyli utworów uznanych autorów (m.in trylogię William Gibsona) zaprezentowanych w taliach HyperCard.
- 1990-91: Tim Berners-Lee tworzy narzędzia warsztatowe i hipertekstową przeglądarkę, którą nazywa World Wide Web.
- Wiosna, 1991: Specjalne wydanie Writing on the Edge poświęcone hipertekstowi, zamieszczono tam eseje takich autorów jak Terence Harpold, John McDaid, J. Y. Douglas, Jay David Bolter oraz oryginalne hiperteksty Michaela Joyce`a, Marthy Petry i Carolyn Guyer.
- 1991: Synners Pat Cadigan - powieść opisująca cyberprzestrzeń jako coś innego niż "bezcielesna egzaltacja." Zamiana maszyn....
- 1991: Writing Space Jay David Boltera: książka zawiera ofertę wysyłkowej sprzedaży Storyspace na dyskietce.
- 1991: Praca doktorska J. Yellowlees Douglasa Print Pathways and Electronic Labyrinths (Uniwersytet w Nowym Jorku) - pierwsza praca poświęcona interpretacji hipertekstu.
- 1991: Computers as Theatre Brendy Laurel (Addison-Wesley).
- Jesień 1991: Hypertext '91 (San Antonio); wśród wielu wartych odnotowania wydarzeń na konferencji - panel "Stan problemu nawigacyjnego". Wyznaczył on konsensus w tej tematyce, badacze przyznali, że tak naprawdę "problemu" nie ma; Eastgate publikuje Victory Garden Stuarta Moulthropa.
- Wiosna 1992: Kontrowersyjny artykuł Koniec Książek Roberta Coovera pojawia się w New York Times Bok Review.
- Pierwsza szwedzka powieść hipertekstowa - Iakttagarens förmĺga att ingripa Karla-Erika Tallmo (tytuł angielski The Watcher's Ability to Interfere). Jest to projekt na HyperCar. Więcej informacji na www.nisus.se/archive/iakttaga.HTMl
- 1992: Beyond Cyberpunk Garetha Branwyna i Marka Frauenfeldera, bazujące na HyperCard kompendium cyberpunka i subkultur wieku informacji.
- 1992: BBC nagrywa telewizyjny dokument HyperLand, napisany przez Douglasa Adamsa. Są w nim wywiady z Tedem Nelsonem (głosy w dyskusji - Tom Baker, a.k.a. Doctor Who).
- 1992: W nieczęstej literackiej przedmowie Thomas Pynchon przez przypadk rzuca termin "hipertekstualista."
- 1992: The Madness of Roland Grega Roacha - wczesny eksperyment z video w hipermediach.
- 1992: Voyager publikuje swój cykl "First Person" - są to interaktywne produkty na CD-ROmach zawierające prezentacje z wykorzystaniem tekstu i video(wśród autorów - Stephen Jay Gould, Marvin Minsky).
- 1992: Hypertext: The Convergence of Critical Theory and Contemporary Technology George Landowa (Johns Hopkins UP).
- 1992: Understanding Comics. The Invisible Art Scotta McClouda - książka wyjaśnia strukturalne właściwości "sztuki sekwencyjnej" w sposób, który bezpośrednio łączy ją z hipertekstem i hipermediami.
- Grudzień 1992: Wired 1.1.
- 1993: NCSA Mosaic - pierwsza popularna przeglądarka HTTP.
- 1993: Włoski przekład afternoon. A story (tłumaczenie Walter Vannini i Alearda Pandolfi) opublikowany przez Elettro Libri/Human Systems z Mediolanu wraz z pierwszą włoską fikcją hipertekstową - Ra-dio Lorenzo Miglioliego.
- 1993: Marble Springs Deeny Larsen (Eastgate), prawdopodobnie pierwsza hipertekstualna narracja z możliwością prawdziwego zaangażowania się czytelnika, który może dopisywać tekst i dodawać linki. Dalsze wydania tego stworzonego w HyperCard projektu zawierają materiały i linki dodane przez czytelników.
- 1993: The Electronic Word: Democracy, Technology Richarda Lanhama
- 1993: Snow Crash Neala Stephensona.
- 1993: Quibbling (Eastgate) Carolyn Guyer .
- 1993: Uncle Buddy's Phantom Funhouse Johna McDaida - "sztuczny hipertext" zawierający literackie pozostałości po Arturze ("Buddy") Newkirku, praca powstająca od połowy lat 80. w końcu opublikowana przez Eastgate.
- Lato 1993: Coover na pierwszej stronie New York Times Book Review recenzuje fikcje hipertekstowe.
- Wiosna 1994: Broderbund publikuje MYST braci Millerów, pierwszy eksploracyjny i graficzny hipertekst, który zyskał dużą popularność, MYST osiąga nawet rekord sprzedaży na rynku gier komputerowych.
- 1994: Hyper/Text/Theory (Johns Hopkins) zbiór artykułów pod redakcją Landowa.
- 1994: Eastgate wydaje pierwszy numer Quarterly Review. W numerze - Intergrams Jima Rosenberga, w następnych numerach - I Have Said Nothing J.Y. Douglas'a i Lust Mary-Kim Arnold.
- 1994:Imagologies Marka Taylora i Esy Saarinen (Routledge).
- 1994: Netscape Navigator - przeglądarka www.
- 1994: In Small and Large Pieces Kathryn Cramer w Eastgate Quarterly.
- 1995: The Spot - pierwsza sieciowa opera mydlana w internecie.
- 1995: Poeta Robert Kendall zaczyna prowadzić pierwszy kurs on-line z hipertekstowej literatury poprzez New School Online.
- Wiosna 1995: Alan Liu wprowadza do internetu Voice of the Shuttle - znajdują się tam linki, komentarze i wiele innych informacji o zasobach humanistyki w internecie.
- 1995: Of Two Minds: Hypertext Pedagogy and Poetics Michaela Joyce'a (U. Michigan Press).
- 1995: Navigator 1.1 sprawia, że "Web design" nie jest już pustym terminem.
- 1995: Gutenberg Elegies Sven Birkerta - wywołują pierwszą poważną salwę w początkowym potępieniu hipertekstu przez świat książki.
- 1995: Eastgate wydaje Socrates in the Labyrinth Davida Kolba, pierwszą udaną próbę robienia filozofii w środowisku (elektronicznego) hipertekstu.
- 1995: Sun Microsystems wprowadza Javę - język technologii sieciowej
- Jesień 1995: Trzeźwa i krytyczna recenzja Carolyn Guyer na temat opartych na sieci hipertekstach pojawia się w Feed (http://www.feedmag.com/95.09guyer/95.09guyer.HTMl)
- Jesień 1996: Barbara Page osadza twórczość hipertekstową w kontekście pisarstwa kobiecego w Women Writers and the Restive Text (Postmodern Culture 6.2: http://www.iath.virginia.edu/pmc/text-only/issue.196).
- Zima 1996: Na konferencji Hypertext' 96 w Waszyngtonie pierwszą nagrodę imienia Douglasa Engelbarta dostaje grupa studentów z Georgia Tech za ich pracę nad hipertekstowym kinem - HyperCafé; Jim Rosenberg wygłasza bardzo wpływy artykuł "The Structure of Hypertext Activity"; Eastgate wydaje Forward Anywhere Judy Malloy i Cathy Marshall.
- Wiosna 1996: Voyager - pierwszy wydawca hipertekstów na CD-ROMach odchodzi z rynku z powodu niskiej sprzedaży. Załozyciel tej firmy - Bob Stein wypuszcza program TK3 (toolkit-3), system do tworzenia interaktywnych dokumentów.
- 1996: Michael Shumate otwiera Hyperizons Web - stronę indeksującą hiperteksty stworzone do odczyytwania on-line i off-line
- 1996: Początki wprowadzania skryptów i ramek w Navigatorze 2.0 jeszcze bardziej poszerzają potencjał HTTP/HTML jako medium dla bardziej złożonych tekstów.
- 1996: Eastgate wydaje Patchwork Girl Shelley Jackson oraz Twilight: A Symphony, najbardziej dojrzałe i ambitne fikcje napisane w Storyspace.
- 1996: Zbiór tekstów pod redakcją Jeffrey`a Nunberga The Future of the Book (U. California Press).
- 1996: Life on the Screen (Touchstone) Sherry Turkle - szerokie i prowokacyjne spojrzenie na recepcję informacyjnej kultury sieciowej.
- 1996: Diamentowy Wiek Neala Stephensona
- 1996: John Barth opowiada się przeciwko hipertekstowej fikcji, włącznie z afternoon.a story w Wilson Quarterly; około roku później własną bazującą na linkach fikcję w Atlantic Monthly.
- 1997: Silvio Gaggi - From Text to Hypertext (U. Penn. Press).
- 1997: Janet Murray - Hamlet on the Holodeck (MIT Press).
- 1997: Steven Johnson - Interface Culture (Harper).
- 1997: Johndan Johnson-Eilola - Nostalgic Angels (Ablex).
- 1997: Hipertekstowa fikcja Marka Ameriki - Grammatron.
- 1997: Cybertext Espena Aarseth'a (Johns Hopkins) przedefiniowuje dyskusje o elektronicznych formach twórczości poprzez wprowadzenie pojęcia "ergodyczny", które zastępuje "interaktywny" w odniesieniu do tekstów oraz poprzez zbudowanie taksonomii komputerowej literatury, która uwzględnia generowany przez komputer tekst, gry i przestrzenie wirtualne.
- 1997: Hamlet on the Holodeck Janet Murray' (Free Press) prezentuje swoją własną reinterpretację interaktywności oraz postuluje formy narracji, które są zarówno proceduralne jak i improwizacyjne.
- Lato 1997: Specjalne wydanie Postmodern Culture prezentujące prozę i poezję hipertekstową, oraz fikcję Michaela Joyce'a Twelve Blue, a także odpowiedź Gregory Ulmera na ten tekst.
- Jesień 1997: N. Katherine Hayles wydaje specjalny numer Modern Fiction Studies poświęcony literackiemu hipertekstowi
- Jesień 1997: W dziale książki New York Times Book Review ("The Never-Ending Saga") Michiko Kakutani nie stara się nawet nazwać autora afternoon.a story, i oburza się, że hipertekstowa fikcja jest co najwyżej grą Myst [sic] lub Warcraft II, za którą zabrał się Robbe Grillet". Cóż, sami wiecie...
- Zima 1997: Broderbund publikuje RIVEN braci Miller - sequela do gry MYST. W pierwszych dniach na rynku - gra sprzedaje się w 80 tys.egzemplarzy.
- 1998: Douglas Engelbart zdobywa Nagrodę Turinga, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Association for Computing Machinery's.
- Wiosna 1998: Główny pisarz z grupy Millerów oświadcza, że interaktywne teksty w zbyt dużym stopniu zależą od użytkownika i nie dają autorowi wystarczającej kontroli, mówi, że poświęci swoją przyszłą pracę na pisanie scenariuszy.
- 1998: W Norton Anthology of Postmodern Literature - zamieszczone zostają fragmenty afternoon.a story oraz I Have Said Nothing Douglas.
- Czerwiec 1998: Hypertext '98 (Pittsburgh): Patterns of Hypertext Marka Bernsteina przedstawiają analityczną i obszerną wiedzę o retoryce struktur hipertekstowych; drugą nagrodę Engelbarta zdobywa Cathy Marshall za przełomową pracę o etnografii przypisów.
- Lipiec 1998: Salt Hill Review wręcza swoją pierwszą nagrodę w dziedzinie literatury hipertekstowej, wygrywają Josephine Wilson i Linda Carroli - autorki water always writes in plural, zobacz http://www.hypertxt.com/sh/hyper98.
- Jesień 1998: Pierwsza konferencja Digital Art and Culture na Uniwersytecie w Bergen, w Norwegii.
- Jesień 1998: Jay Bolter i Richard Grusin - Remediation: Understanding New Media (MIT).
- Wiosna 1999: New York University Press wręcza swoje pierwsze nagrody za fikcje hipertekstową
- Wiosna 1999: Społecznośc internetowa The trAce oraz Alt-X ustanawiają swoje nagrody za hiperteksty i sztukę cyfrową.
- 1999: Marie-Laure Ryan - Cyberspace Textuality (Indiana).
- 1999: Powstaje Electronic Literature Organization założona przez Scotta Rettberga, Jeffa Ballowe`a i innych.
- Zima 1999: Druga konferencja Digital Art and Culture w Georgia Tech. Nick Montfort publikuje Winchester's Nightmare, pierwsza komputerowa fikcja, do której wydania "w realu" dołączony jest laptop
- Zima 1999: Ted Nelson zaczyna rozpowszechniać demo i kod źródłowy do ZigZag - radykalnego odejścia od nieruchomych, opartych na plikach, konwencji internetu
- Wiosna 2000: Jedenasta konferencja ACM Hypertext w San Antonio, odczyty głównych teoretyków: J.Y. Douglasa, Roberta Kendalla i Jean-Hugues Réty. Eastgate publikuje Califię M.D. Coverley'a
- Wiosna 2001: Espen Aarseth i inni inaugurują Game Studies, pismo akademickie poświęcone krytyce i badaniom gier komputerowych i ich kulturze.
- Wiosna 2001: Lev Manovich - Language of New Media (MIT Press) - książka kładzie podwaliny do rozumienia mediów w kategoriach kina oraz (raczej prowakacyjnie) post-kinematycznych form symulacji i zaangażowania telematycznego.
Ostatnia aktualizacja:
25.07.2022
Cytuj ten wpis jako:
Mariusz Pisarski (never) Chronologia hipertekstu (wg S.Moulthropa). "Techsty" 25.07.2022 [https://www.techsty.art.pl/hipertekst/historia/chronologia.htm].
hipertekst historia instytucje systemy
Mapa połączeń
Legenda
Copyright © 2003 - 2022 Techsty i autorzy ISSN 1898 - 4843